تکم خوانی؛ آئینی به قدمت نوروز و یادگاری از زنجان

حسین عباسی در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری_تحلیلی «موج رسا» با بیان اینکه مردم در قدیم عروسکی درست می‌کردند که شکل بز بود بز در تراژدی، نمایش بزرگ یونان است که عظیم ترین تراژدی دنیا محسوب می‌شود گفت: این مراسم 20 روز مانده به عید نوروز در روستا و شهر مناطق آذری نشین از جمله زنجان برگزار می‌شود و در یونان برای تجلیل از فردی به آن جایزه بزرگ که بز بود اهدا می‌شد که گرانبهاترین جایزه به حساب می‌آمد.  

بیشتر بخوانید

• گروه‌های برگزیده جشنواره سرود به مرحله کشوری راه یافتند
• میزبانی 1000 عروسک در شهر عروسک‌ها

وی افزود: تکم یعنی بز من، میم که در تکم هست میم مالکیت است.برنامه نمایشی «تکم» برنامه‌ای مهم بود و بز نماد مبشر و راهنما است که مردم را به مرتع سبز راهنمایی می‌کند و این بز دست تکمچی داخل یک جعبه دارای روزنه بود و داخل آن جعبه تکمچی عروسک را بالا و پایین می‌کنند و آواز می‌خواند. 

محقق و پژوهشگر فرهنگ عامه، تاریخ، تئاتر استان زنجان عنوان کرد: مفهوم آوازهاشون این بود که تکم آمده و برای شما بهار را بشارت می‌دهد و بهاری که سرسبز و پویا، همراه با رشد، ثروت، خوشبختی است که در ترکی این آواز اینگونه خوانده می‌شود...تکم تکم آختا تکم بوینوندا وار تختا تکم و....

عباسی ابراز کرد: مفهوم اصلی آن این است که ما بدانیم تکم بر نماد چیست؟ نماد یک روحیه عظیم است که برای انسان حرکت و جنبش را در بر دارد  و این حرکت در بهار تحقق می‌یابد.

وی گفت: تکمچی رقصی که به بز می‌دهد یعنی همان جنبش است و بی حرکت نیست در نظر بگیرید که وقتی بزی بالای کوه است چقدر جنبش داشته و این طرف و آن طرف در حال پرش است.  

محقق و پژوهشگر فرهنگ عامه، تاریخ، تئاتر استان زنجان تصریح کرد: در بعضی از این مراسم ها آش درست می‌کردند که به آش بهاره معروف است در ایام خمسه (همان پنج روز باقی مانده از365روز است) که مردم در مکانی جمع شده  آش بهاره درست می‌کردند از آن آش  به تمام خانه‌ها می‌بردند.

عباسی گفت: مردم دسته جمعی جمع می‌شدند و در یک ظرف مخصوص برای تکمچی آش بهاره می‌بردند. و بعد از آن تکمچی جلو جمع تکم جدید را درست می‌کرد و داستان «گودی گودی» را می‌خواند و تکم کهنه را می‌بردند و آتش می‌زدند وقتی تکم جدید درست می‌شد به تکم گردی می‌پرداختند.